INSTRUKCJA BHP DOTYCZĄCA
WYMAGAŃ I PRACY W LABORATORIUM
CHEMICZNYM
Budynek lub wydzielona część, w której znajduje się laboratorium
powinien odpowiadać wymogom zapewniającym pracownikom bezpieczne i higieniczne
warunki pracy.
1. Ze
wszystkich pomieszczeń laboratorium, w których mogą przebywać pracownicy,
powinny być wyznaczone drogi ewakuacyjne, umożliwiające szybkie ich wydostanie
się na otwartą przestrzeń.
2. Laboratorium musi być wyposażone w instalacje,
zabezpieczone przed niszczącym działaniem chemikaliów a instalacje i urządzenia
laboratoryjne powinny być tak wykonane, aby w czasie eksploatacji nie narażały
pracowników na porażenie prądem elektrycznym, nie stanowiły zagrożenia
pożarowego i wybuchowego oraz nie powodowały innych szkodliwych skutków. Należy
je wyposażać w urządzenia zapobiegające zanieczyszczeniu lub skażeniu
powietrza, gruntu oraz wód substancjami chemicznymi.
3. W
pomieszczeniach laboratorium, w których występują czynniki szkodliwe dla
zdrowia (np. hałas, promieniowanie, gazy, pyły, pary) powinny być zastosowane i
sprawne rozwiązania techniczne uniemożliwiające przedostanie się tych czynników
do innych pomieszczeń oraz zainstalowana i sprawnie działająca wentylacja
mechaniczna nawiewno-wyciągowa, gwarantująca wymianę powietrza co najmniej w
granicach nie przekraczających wartości NDS stężeń tych substancji.
4. Ściany i sufity pomieszczeń muszą być
przystosowane do łatwego oczyszczenia lub zmywania a podłogi powinny być równe,
nie pylące, przystosowane do łatwego utrzymania w czystości.
5. Na każdego pracownika w laboratorium powinno
przypadać 2 m kw. wolnej powierzchni pomieszczenia o wysokości nie niższej niż
3,3 m.
6. Oświetlenie winno być dostosowane do rodzaju
wykonywanych prac i spełniające wymagania PN.
7. Pomieszczenia laboratorium należy zabezpieczyć
przed niekontrolowaną emisją ciepła oraz przed napływem chłodnego powietrza.
Temperatura w pracowniach nie powinna być niższa niż 18°C.
8. Pomieszczenia nie mogą być zamykane w sposób
uniemożliwiający wyjście z nich.
9. Stanowiska laboratoryjne należy tak
zorganizować, ażeby zapewniały bezpieczne przeprowadzenie badań. Do każdego
stanowiska pracy należy zapewnić bezpieczne dojście. Jeśli wykonywana praca nie
wymaga stale pozycji stojącej, trzeba pracownikom zapewnić możliwość siedzenia.
10.Właściwa organizacja pracy w laboratorium
zobowiązuje do każdorazowego określenia osób odpowiedzialnych za daną pracę. W
każdym przypadku praca i zajęcia powinny
być nadzorowane.
11. Przy wykonywaniu po raz pierwszy nieznanego
dotychczas procesu szczególnie niebezpiecznego,
należy
określić szczegółowe wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy i zapoznać z nimi
studentów.
12. Pracownik prowadzący reakcję ma obowiązek:
- zabezpieczenia się w środki ochrony
indywidualnej, odpowiednie do rodzaju i poziomu zagrożeń w laboratorium oraz
dokładnego zaznajomienia się z teoretycznymi możliwościami przebiegu reakcji,
-
przedsięwzięcia wszystkich środków ostrożności na wypadek niepożądanego
przebiegu procesu,
- przygotowania substancji neutralizujących
oraz wody do spłukania rozlanej zawartości aparatury,
- przygotowania środków gaśniczych.
13. W pomieszczeniu
laboratorium, w którym zatrudniona jest tylko jedna osoba, a w sytuacji awaryjnej mogą wystąpić zagrożenia dla
jej zdrowia lub życia, należy wprowadzić obowiązek meldowania się w ustalony
sposób.
14. W pracowni
obowiązuje nakaz utrzymywania czystości i porządku. Wszystkie narzędzia,
przedmioty wykorzystywane do pracy
muszą znajdować się w
wyznaczonych miejscach.
15. Materiały
niebezpieczne należy przechowywać w miejscach i opakowaniach przeznaczonych do
tego celu i odpowiednio oznakowanych a odczynniki chemiczne i materiały o
nieznanych właściwościach mogą być stosowane tylko w warunkach laboratoryjnych
do celów badawczych i doświadczalnych.
16. Do przemieszczania materiałów chemicznych
należy stosować właściwe środki transportu. Wózki do przewozu butli z gazami,
kwasami, lub innymi żrącymi cieczami powinny być wyposażone w urządzenia
zabezpieczające.
17. Do prac laboratoryjnych winno się używać
wyrobów ze szkła i tworzyw, które gwarantują wysoką jakość i bezpieczeństwo
pracy a przy myciu szkła laboratoryjnego i używaniu różnych środków
czyszczących muszą być stosowane rękawice ochronne i fartuch kwasoodporny.
18. Przy przeprowadzaniu reakcji chemicznych,
podczas których mogą wytworzyć się gazy, należy zadbać o szczelność aparatury.
Na drzwiach do danej pracowni umieścić ostrzegawczy napis.
19. Przy pracach z
kwasami nakazuje się zabezpieczenie pracownika za pomocą rękawic, fartucha
kwasoodpornego i ochronę oczu poprzez zastosowanie okularów ochronnych. Należy
pamiętać o zasadzie Przy rozcieńczaniu należy wlewać kwas do wody, nie na
odwrót.
20. Reakcje pod
zwiększonym lub zmniejszonym ciśnieniem np. przy destylacji próżniowej należy
zawsze prowadzić w okularach lub
maskach ochronnych.
21. Ekstrakcję winno przeprowadzać się z dala od
źródeł otwartego ognia, a w przypadku łatwo palnych rozpuszczalników jak np.
eter, także z dala od przedmiotów silnie rozgrzanych.
22. Każdy pracownik
bezwzględnie zobowiązany jest niezwłocznie zawiadomić przełożonego o
zauważonych nieprawidłowościach. W razie zagrożenia dla życia lub zdrowia
ludzkiego trzeba natychmiast ostrzec współpracowników, a także inne osoby
znajdujące się w rejonie zagrożenia o grożącym im niebezpieczeństwie.
23. Osoby odpowiedzialne za przebieg wykonywanych
prac oraz właściwą eksploatację urządzeń są zobowiązane do podjęcia działań
celem bezzwłocznego usunięcia nieprawidłowości, a także do zgłaszania naprawy
uszkodzonych elementów urządzeń.
24. Wszelkie maszyny i
urządzenia techniczne w laboratorium (urządzenia do rozdrabniania, palniki
gazowe, autoklawy, butle) powinny spełniać wymagania bhp oraz PN, natomiast
sprzęt, maszyny i urządzenia techniczne podlegające dozorowi technicznemu,
powinny posiadać odpowiednie dokumenty uprawniające do ich eksploatacji.
25. Każdy pracownik laboratorium musi mieć:
-
odpowiednie kwalifikacje przewidziane dla zajmowanego stanowiska,
-
aktualne orzeczenie lekarskie lekarza medycyny pracy o dopuszczeniu do
określonej pracy,
-
przeszkolenie w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy (wstępne ogólne i
stanowiskowe).
26. Pracownicy
laboratorium muszą być, zgodnie z obowiązującymi przepisami, wyposażeni w
odzież roboczą i odpowiedni sprzęt ochrony osobistej. Rodzaj odzieży roboczej i
ochronnej uzależniony jest od rodzaju czynności wykonywanych przez pracownika w
laboratorium.
27. Należy zadbać by pracownicy laboratorium mogli stale korzystać z
aktualnych instrukcji :
- bhp dotyczących obsługi maszyn i urządzeń
technicznych znajdujących się w danym laboratorium,
-
postępowania z materiałami szkodliwymi dla zdrowia i niebezpiecznymi,
-
udzielania pierwszej pomocy.
28. Przygotowywanie i spożywanie posiłków winno
odbywać się w wydzielonym pomieszczeniu. Naczynia używane do celów spożywczych nie powinny być
wykorzystywane w inny sposób, a także winny znacznie różnić się od naczyń
laboratoryjnych.
29. Laboratorium musi być odpowiednio zaopatrzone w
sprzęt przeciwpożarowy wraz z instrukcją jego obsługi oraz dobrze doposażoną apteczkę pierwszej pomocy a
w dobrze widocznym miejscu , najlepiej w sąsiedztwie telefonu, należy umieścić spis telefonów alarmowych:
Policja 997
Straż
pożarna 998
Pogotowie 999
Data
Sporządził
Uzgodniono
pod względem przepisów
BHP
i Ochrony ppoż.
Zatwierdził
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz